Διάρροια και διατροφή: τι είναι, αιτίες και συμπτώματα

διατροφή για διάρροια
  • Είτε η διάρροια είναι μόνο περιστασιακή και προκαλείται από αλλεργίες ή τροφική δηλητηρίαση είτε λόγω μιας χρόνιας κατάστασης όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή της νόσου του Crohn, η διάρροια και η διατροφή συνδέονται ισχυρά
  • Η διατροφή μπορεί να έχει διττό ρόλο και αυτό εξαρτάται από τις επιλογές μας
  • Πως σχετίζεται η διατροφή και η διάρροια; Όταν αντιμετωπίζετε ένα επεισόδιο διάρροιας, υπάρχουν τρόφιμα που μπορείτε να καταναλώσετε για να βοηθήσετε το πεπτικό σας σύστημα να επιστρέψει στην φυσιολογική του λειτουργία. Υπάρχουν επίσης ορισμένα τρόφιμα που πρέπει να αποφύγετε

Πως ορίζεται λοιπόν; Χαρακτηρίζεται από χαλαρά, υδαρή κόπρανα ή συχνή ανάγκη για ενεργοποίηση του εντέρου. Διαρκεί συνήθως μερικές ημέρες και συχνά εξαφανίζεται χωρίς καμία θεραπεία. Μπορεί να διακριθεί σε οξεία ή χρόνια.

Η οξεία εμφανίζεται όταν η κατάσταση διαρκεί μία έως δύο ημέρες. Μπορεί να αντιμετωπίσετε οξεία διάρροια ως αποτέλεσμα ιογενούς ή βακτηριακής λοίμωξης. Άλλες φορές, μπορεί να οφείλεται σε τροφική δηλητηρίαση. Εκτός αυτών μπορεί κάποιος να αντιμετωπίσει κάποιες φορές στη ζωή του την διάρροια του ταξιδιώτη, η οποία συμβαίνει όταν έχετε διάρροια αφού εκτεθείτε σε βακτήρια ή παράσιτα ενώ βρίσκεστε σε διακοπές σε μια αναπτυσσόμενη χώρα. Η οξεία διάρροια είναι αρκετά συχνή.

Η χρόνια, αναφέρεται σε αυτή που διαρκεί τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες. Συνήθως είναι αποτέλεσμα εντερικής νόσου ή διαταραχής, όπως κοιλιοκάκη ή νόσος του Crohn.

Οι παράγοντες που την προκαλούν

Εκτός των προαναφερθέντων παραγόντων, στις αιτίες πρόκλησης διάρροιας συγκαταλέγονται:

  • τροφική δυσανεξία, όπως δυσανεξία στη λακτόζη
  • μια τροφική αλλεργία
  • μια ανεπιθύμητη αντίδραση σε ένα φάρμακο
  • ιογενής λοίμωξη
  • βακτηριακή λοίμωξη
  • εντερική ασθένεια
  • μια παρασιτική λοίμωξη
  • χειρουργική επέμβαση στη χοληδόχο κύστη ή στο στομάχι

Μεταξύ των πιο συχνών αιτιών είναι οι βακτηριακές λοιμώξεις λόγω σαλμονέλας ή E. Coli.

Τα συμπτώματα της διάρροιας

Υπάρχουν πολλά διαφορετικά συμπτώματα. Ενδέχεται να έχετε έρθει αντιμέτωποι μόνο ένα από αυτά ή συνδυασμό αυτών. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι τα συμπτώματα που θα εμφανίσουμε εξαρτώνται από την αιτία που την προκαλεί. Στα συμπτώματα λοιπόν συγκαταλέγονται τα ακόλουθα:

  • ναυτία
  • κοιλιακό άλγος
  • κράμπες
  • φούσκωμα
  • αφυδάτωση
  • πυρετός
  • αιματηρά κόπρανα
  • συχνή ώθηση για εκκένωση του εντέρου
  • μεγάλο όγκο κοπράνων

Αφυδάτωση

Καλό θα είναι να είστε πολύ προσεκτικοί και να φροντίζετε να ενυδατώνεστε καθώς η διάρροια μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία απώλεια υγρών και να σας θέσει σε κίνδυνο αφυδάτωσης. Εάν δεν λάβετε θεραπεία για τη διάρροια και αναπλήρωση των χαμένων υγρών και ηλεκτρολυτών, τότε η διάρροια μπορεί να έχει πολύ σοβαρές επιπτώσεις. Για περισσότερες πληροφορίες για τις επιπτώσεις της αφυδάτωσης στην υγεία και την αθλητική απόδοση μπορείτε να πατήσετε εδώ https://www.yourdailynutri.com/αθλητική-απόδοση-αφυδάτωση-διατροφή/

Τα συμπτώματα  της αφυδάτωσης περιλαμβάνουν:

  • κούραση
  • ξηρές βλεννογόνους
  • αυξημένο καρδιακό ρυθμό
  • πονοκέφαλο
  • ζαλάδα
  • αυξημένη δίψα
  • μειωμένη ούρηση
  • ξεροστομία

Διατροφή για διάρροια

Όταν την αντιμετωπίζετε ή αναρρώνετε από αυτήν, υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός τροφίμων που καλό θα ήταν να αποφύγετε καθώς αυτά τα τρόφιμα μπορούν να <<ενοχλήσουν>> το πεπτικό σύστημα και να επιδεινώσουν ή να παρατείνουν τη διάρροια. Το αντίθετο ισχύει με τρόφιμα τα οποία καταναλώνοντας τα μπορούν να σας βοηθήσουν να επανέλθετε πιο γρήγορα από αυτήν την κατάσταση.

Τι να αποφύγω

  • Χρήση μπαχαρικών (π.χ. πιπέρι, κύμινο, τσίλι) και μυρωδικών (π.χ. ρίγανη, δεντρολίβανο, άνηθος, σκόρδο)
  • Κατανάλωση σπόρων (π.χ. ηλιόσπορο, λιναρόσπορο, σπόρος ψυλλίου (psyllium), ξηρούς καρπούς) και βοτάνων
  • Σορβιτόλης, μαννιτόλης, ξυλιτόλης που περιέχονται σε τσίχλες, καραμέλες και ροφήματα ως υποκατάστατα της ζάχαρης
  • Κατανάλωση υγρών υψηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα π.χ. αναψυκτικών με ζάχαρη, φρουτοποτών, ενεργειακών/αθλητικών ροφημάτων
  • Ωμά λαχανικά
  • Ραβέντι
  • Κρεμμύδια
  • Καλαμπόκι
  • Όλα τα εσπεριδοειδή
  • Άλλα φρούτα, όπως ανανά, κεράσια, μούρα με σπόρους, σύκα, σταφίδες και σταφύλια
  • Ολικής άλεσης προϊόντων
  • Τηγανητά κρέατα και πολύ λιπαρά τρόφιμα ή κρέας με λίπος
  • Αρακά, όσπρια, ρύζι καστανό
  • Επιδόρπια με ξηρούς καρπούς
  • Σοκολάτα
  • Πικάντικα τρόφιμα
  • Αλκοόλ
  • Περιορισμός λακτόζης και καφεΐνης

Τι μπορώ να φάω 

  • Γιαούρτι χωρίς λακτόζη, αβγά και σκληρά τυριά (κίτρινα τυριά)
  • Μοσχάρι, κοτόπουλο, κουνέλι, ψάρια και θαλασσινά (ψητά ή μαγειρευτά σε φούρνο ή κατσαρόλα)
  • Πατάτα, δημητριακά corn flakes, ρύζι άσπρο, μακαρόνια κανονικά (από λευκό αλεύρι), φρυγανιές ανάλατες (από λευκό αλεύρι)
  • Σουρωμένοι χυμούς φρούτων και λαχανικών
  • Κομπόστες (μήλο, αχλάδι) άγλυκες
  • Ξεφλουδισμένο μήλο, ώριμη μπανάνα
  • Ηλεκτρολύτες

Σχετικά με τις μαγειρικές παρασκευές αυτές συστήνεται να είναι ελαφριές π.χ. βράσιμο, στον ατμό, ψήσιμο σε αντικολλητικό τηγάνι χωρίς προσθήκη λαδιού, ψήσιμο στον φούρνο ή την κατσαρόλα με προσθήκη μικρής ποσότητας ελαιολάδου.

Συμπερασματικά

Η αιτία πρόκλησής της μπορεί να είναι πολυπαραγοντική. Η διατροφή σε αυτήν την κατάσταση μπορεί να έχει διττό ρόλο και αυτό εξαρτάται από τις επιλογές μας. Μπορεί είτε να την προκαλέσει και να την επιδεινώσει είτε να μας βοηθήσει να επανέλθουμε ταχύτερα, να έχει δηλαδή θεραπευτικό ρόλο.

Σίγουρα, η ξεκούραση και η αναπλήρωση των χαμένων υγρών και ηλεκτρολυτών συνδυαστικά με την κατάλληλη διατροφή μπορεί να σας κάνει αφενός να ανακάμψετε γρηγορότερα και αφετέρου να μην υποβαθμίσει την κατάστασή σας, διάθεση και σώμα.

  1. Aganzo Yeves M, Luiza Luca B, Herrero Heras A, Vázquez Martínez C. Manejo nutricional de la diarrea crónica funcional asociada a desnutrición con una dieta peptídica: un caso clínico [Nutritional management of functional chronic diarrhea associated to malnutrition with peptide diet: a case report]. Nutr Hosp. 2018 May 17;35(3):747-749. Spanish. doi: 10.20960/nh.1872. PMID: 29974788.
  2. Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛ.Ι.ΓΑΣΤ.)
  3. Gaffey, Michelle F et al. “Dietary management of childhood diarrhea in low- and middle-income countries: a systematic review.” BMC public healthvol. 13 Suppl 3,Suppl 3 (2013): S17. doi:10.1186/1471-2458-13-S3-S17
  4. Brown, Kenneth H. “Diarrhea and malnutrition.” The Journal of nutritionvol. 133,1 (2003): 328S-332S. doi:10.1093/jn/133.1.328