Για να διαβάζετε αυτό το άρθρο είτε είστε λάτρεις του καφέ είτε έχετε εντυπωσιαστεί από την επίδρασή του στον οργανισμό σας και σας ενδιαφέρει να μάθετε το πως και το γιατί.
Καθημερινά, δισεκατομμύρια άνθρωποι καταναλώνουν καφέ. Στην καφεΐνη, την κυρίαρχη ουσία του καφέ, βασίζονται δικεκατομμύρια άνθρωποι για να ξυπνήσουν, για να πάρουν το απαραίτητο boost ενέργειας μέσα στη μέρα τους, για να υλοποιήσουν πιο εύκολα μία πνευματική εργασία, για να παραμείνουν ξύπνιοι το βράδυ, για να βελτιώσουν την αθλητική τους απόδοση κ.α.
Τα παραπάνω είναι μόνο μερικά παραδείγματα από τους λόγους που καταναλώνουμε καφέ καθημερινά λόγω της δράσης της καφείνης στον οργανισμό μας. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.
Τι είναι ο καφές;
Ο καφές είναι ένα ρόφημα, το οποίο παρασκευάζεται από τους καβουρδισμένους και αλεσμένους σπόρους του καφεόδεντρου.
Τι είναι η καφεΐνη ;
Η καφεΐνη είναι ένα φυσικό διεγερτικό που βρίσκεται κυρίως στο τσάι, τον καφέ και το φυτό κακάο. Δρα διεγείροντας τον εγκέφαλο και το κεντρικό νευρικό σύστημα βοηθώντας σας να παραμείνετε σε εγρήγορση και να αποτρέψετε την έναρξη της κόπωσης. Αν σας ενδιαφέρει να μάθετε το πως δρα στον οργανισμό και σε ποιες περιπτώσεις μεταβείτε στο επόμενό μας άρθρο.
Ιστορική αναδρομή
Οι ιστορικοί καταγράφουν το πρώτο τσάι που παρασκευάστηκε το 2737 π.Χ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο καφές ανακαλύφθηκε πολλά χρόνια αργότερα από έναν βοσκό στην Αιθιοπία που παρατήρησε την επιπλέον ενέργεια που έδινε ο καφές στις κατσίκες του.
Τα καφεϊνούχα αναψυκτικά εισήλθαν στην αγορά στα τέλη του 1800 και σύντομα ακολούθησαν τα ενεργειακά ποτά.
Σήμερα, το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού καταναλώνει ένα προϊόν με καφεΐνη κάθε μέρα, και ο αριθμός αυτός ανεβαίνει στο 90% για τους ενήλικες στη Βόρεια Αμερική.
Συνιστώμενη πρόσληψη
Τόσο το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) όσο και η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) θεωρούν ασφαλή την ημερήσια πρόσληψη 400 mg καφεΐνης. Αυτό ισοδυναμεί με 2 έως 4 φλιτζάνια καφέ την ημέρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν αναφερθεί θανατηφόρες υπερβολικές δόσεις με εφάπαξ δόσεις των 500mg καφεΐνης.
Ως εκ τούτου, συνιστάται να περιορίσετε την ποσότητα καφεΐνης που καταναλώνετε ταυτόχρονα, σε 200mg ανά δόση.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων, οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να περιορίσουν την ημερήσια πρόσληψη καφείνης σε 200mg.
Πηγές καφεΐνης
Η καφεΐνη βρίσκεται εκ φύσεως στους σπόρους, τους ξηρούς καρπούς ή τα φύλλα ορισμένων φυτών. Στη συνέχεια, γίνεται η συγκομιδή αυτών των φυσικών πηγών και υποβάλλονται σε επεξεργασία για την παραγωγή καφεϊνούχων τροφίμων και ποτών. Ορισμένα τρόφιμα περιέχουν καφεΐνη. Για παράδειγμα, 28 γραμμάρια σοκολάτας γάλακτος περιέχουν 1-15 mg, ενώ 28 γραμμάρια μαύρης σοκολάτας περιέχουν 5-35 mg.
Μπορείτε επίσης να βρείτε καφεΐνη σε κάποια συνταγογραφούμενα ή μη-συνταγογραφούμενα φάρμακα για το κρυολόγημα, για κάποια αλλεργία ή και σε φάρμακα για πόνους. Τέλος, είναι κοινό συστατικό σε συμπληρώματα απώλειας βάρους.
Παρακάτω, αναφέρεται η ποσότητα καφεΐνης ανά 240mL σε ορισμένους καφέδες και ποτά.
- Εσπρέσο μονός ή διπλός: 240-480 mg
- Ελληνικός: 225 mg
- Freddo espresso: 140 mg
- Φίλτρου: 180-220 mg
- Ενεργειακά ποτά: 50–160 mg
- Έτοιμο τσάι: 40–120 mg
- Αναψυκτικά: 20–40 mg
- Καφές χωρίς καφεΐνη: 3–12 mg
- Ρόφημα κακάο: 2-7 mg
- Σοκολατούχο γάλα: 2-7 mg
- Dietary Guidelines Advisory Committee. 2015. Scientific Report of the 2015 Dietary Guidelines Advisory Committee: Advisory Report to the Secretary of Health and Human Services and the Secretary of Agriculture. U.S. Department of Agriculture, Agricultural Research Service, Washington, DC.
- Holmgren, Per et al. “Caffeine fatalities–four case reports.” Forensic science international 139,1 (2004)
- “ACOG CommitteeOpinion No. 462: Moderate caffeine consumption during pregnancy.” Obstetrics and gynecology 116,2 Pt 1 (2010)
- Heckman, M.A., Weil, J. and De Mejia, E.G. (2010), Caffeine (1, 3, 7‐trimethylxanthine) in Foods: A Comprehensive Review on Consumption, Functionality, Safety, and Regulatory Matters. Journal of Food Science, 75
- Bunker, M L, and M McWilliams. “Caffeine content of common beverages.” Journal of the American Dietetic Association 74,1 (1979)
- McCusker, Rachel R et al. “Caffeine content of specialty coffees.” Journal of analytical toxicology 27,7 (2003)
- McCusker, Rachel R et al. “Caffeine content of decaffeinated coffee.” Journal of analytical toxicology 30,8 (2006)